Τετάρτη 13 Μαΐου 2020

Music paintings by George Braque


                                                               Aria de Bach 1913

                                                                              Homage to J. S. Bach 1912-13

                                                                           Still life BACH 1912



    Μεταξύ 1908 και 1914 πολλοί από τους κυβιστικούς πίνακες του Georges Braque, έκαναν αναφορές στον Bach στους τίτλους τους, όπως «Hommage» à Bach '«Aria de Bach», «Still-Life Bach» κ.λπ.… Ο Μπράικ ήταν κλασικά εκπαιδευμένος βιολιστής και τμήματα βιολιών εμφανίζονται σε πολλά από τα «μουσικά» έργα του, ιδίως στους πίνακες του «κολάζ», όπου χρησιμοποιεί κατακερματισμένα κομμάτια. έξω από χαρτί με κόκκους ξύλου που προσομοιώνει το φινίρισμα των πραγματικών βιολιών. Το κατασκεύασμα του φούγκα είχε επίσης ιδιαίτερο ενδιαφέρον για αυτόν. Στους πίνακες του, τα αντικείμενα που παριστάνονται γίνονται ένα μουσικό κατασκεύασμα που υπάρχει και αλληλεπιδρά σε διαφορετικά επίπεδα μέσω σκιών, σχεδίων, χρώματος, όγκου, μάζας, γραμμής και βάρους, τα οποία ο θεατής πρέπει να ενσωματώσει σε μια σύνθεση, όπως ακριβώς ο ακροατής θα μπορούσε να αποδώσει παρόμοιες κατασκευές. στο Μπαχ.

















    "Δεν υπάρχει στην τέχνη παρά ένα πράγμα που αξίζει: αυτό που δεν μπορεί να εξηγηθεί", υποστήριζε ο Ζωρζ Μπρακ

    Georges Braque, (13 Μαΐου 1882 – 31 Αυγούστου 1963)
    Οι πρώτες καλλιτεχνικές σπουδές ξεκίνησαν στη Χάβρη, στη Δημοτική Καλλιτεχνική Σχολή της οποίας φοίτησε. Εκεί συνάντησε με τους Οτόν Φρίτζ (Othon Friesz)και Ραούλ Ντυφύ (Raoul Dufy) με τους οποίους συνέχισε τη φιλία του στο Παρίσι όπου εγκαταστάθηκε το 1902. Γνώρισε το έργο του Βαν Γκόγκ (Van Gogh) και παρακολούθησε μαθήματα στην Ακαδημία Υμπέρ (Academie Humbert) με συμμαθητές τους Φρανσίς Πικάμπια (Francis Picabia) και Μαρί Λωρανσέν (Marie Laurencin). Το 1903 παρακολούθησε για ένα μικρό χρονικό διάστημα το εργαστήριο του Λεόν Μποννά (Leon Bonnat) στη Σχολή Καλών Τεχνών όπου φοιτούσαν ήδη οι Φριτζ και Ντυφύ. Η αυστηρά ακαδημαϊκή διδασκαλία του Μποννά δεν προσιδίαζε στις αναζητήσεις του και εγκατέλειψε σύντομα τις σπουδές του.

    Έρχεται σε επαφή του με την πρωτοποριακή τέχνη της εποχής το 1905, όταν επισκέπτεται το Σαλόνι του Φθινοπώρου και βλέπει τα έργα του Ντεραίν και του Ματίς. Γνωρίζεται επίσης με μέλη του « Κύκλου για τη Μοντέρνα Τέχνη» («Cercle de l’ Art Moderne»). Εκθέτει για πρώτη φορά το 1906 στο Σαλόνι των Ανεξαρτήτων και ακολουθούν έργα με επιρροές από τους φωβιστές. Ο Απολλιναίρ τον συστήνει στον Πικάσο. Γνωρίζεται επίσης με τον γκαλερίστα Ντανιέλ-Ανρί Κανβάιλερ (Daniel-Henry Kahnweiller). Ταξιδεύει στο Εστάκ (Estaque) και εγκαταλείπει σταδιακά το χρώμα των φωβιστών, ενώ επηρεάζεται από το έργο του Σεζάν (Cezanne). Το 1907 βλέπει στο εργαστήριο του Πικάσο τις «Δεσποινίδες της Αβινιόν» και εντυπωσιασμένος ζωγραφίζει το «Μεγάλο γυμνό». Η οργάνωση των όγκων και η χρήση του χρώματος φανερώνουν τη συγγένειά του με το έργο του Πικάσο. Ζωγραφίζει τα πρώτα κυβιστικά έργα το 1908 μετά από ένα ακόμη ταξίδι στο Εστάκ, τα οποία θα εκτεθούν στην γκαλερί του Κανβάιλερ.

    Θα ακολουθήσουν οι νεκρές φύσεις με τα μουσικά όργανα που εγκαινιάζουν την περίοδο του αναλυτικού κυβισμού. Μέχρι το 1912 πειραματίζεται με τη χρήση γραμμάτων του αλφαβήτου στα έργα του και με την ανάμειξη άμμου στο χρώμα του. Στο διάστημα αυτό συναντιέται καθημερινά με τον Πικάσο. Και οι δύο καλλιτέχνες αρχίζουν να χρησιμοποιούν διάφορα εξωζωγραφικά υλικά στα έργα τους για να καταλήξουν στα έργα με κολλά και ζωγραφική. Οι πειραματισμοί τους θα συνεχισθούν μέχρι το 1914 που ο Μπρακ καλείται να υπηρετήσει στο γαλλικό στρατό. Ένα σοβαρό τραύμα στο κεφάλι θα τον αφήσει για μεγάλο διάστημα τυφλό. Θα ασχοληθεί και πάλι με τη ζωγραφική μετά το 1916, και μέχρι το 1918 θα συνεχίσει να δουλεύει στο πνεύμα του αναλυτικού κυβισμού. Τα επόμενα χρόνια οι διαστάσεις των έργων του μεγαλώνουν και ασχολείται για πρώτη φορά με τη χαρακτική.
    Στα μέσα της δεκαετίας θα υιοθετήσει ένα νεοκλασιστικό ύφος σαν απάντηση στο χάος που είχε δημιουργήσει ο πόλεμος. Θα ασχοληθεί επίσης με τη σκηνογραφία και την ενδυματολογία συνεργαζόμενος με τα «Ρώσικα Μπαλέτα» («Ballets Russes»). Το 1929 θα κτίσει ένα εξοχικό σπίτι στο χωριό Varengeville-sur-Mer της Νορμανδίας. Τα καλοκαίρια που περνά εκεί τον οδηγούν εκεί σε τοπία μικρού μεγέθους. Το μοτίβο των επαναλαμβανόμενων καμπυλόγραμμων περιγραμμάτων θα τον οδηγήσει στη μελέτη των αρχαίων ελληνικών αγγείων στο Μουσείο του Λούβρου. Το 1932 εικονογραφεί τη «Θεογονία» του Ησίοδου μετά από παραγγελία του Αμπρουάζ Βολλάρ (Ambroise Vollard). Σταδιακά η χρωματική του γκάμα μεταβάλλεται. Ξεκινούν οι σειρές έργων με θέμα το ατελιέ του και οι «Vanitas».

    Κατά τη διάρκεια της κατοχής ο ζωγράφος περνά ένα διάστημα απραξίας για να ζωγραφίσει στη συνέχεια εσωτερικά δωματίων ή νεκρές φύσεις χρησιμοποιώντας σκοτεινά χρώματα. Με την απελευθέρωση επιστρέφει στην Varengeville και λίγο αργότερα ασχολείται με την έγχρωμη λιθογραφία. Μέχρι το 1956 ολοκληρώνει εννέα σειρές έργων με θέμα το εργαστήριό του. Το 1953 καλείται να διακοσμήσει την οροφή της ετρουσκικής αίθουσας στο μουσείο του Λούβρου. Τα τελευταία έργα του είναι τοπία μικρών διαστάσεων με έντονη αναγλυφικότητα και ροπή προς την αφαίρεση.
    Δημιουργός του κυβισμού μαζί με τον Πικάσο, επηρέασε με τους πειραματισμούς του όλη τη μεταγενέστερη ευρωπαϊκή τέχνη. 

    Κυριακή 19 Απριλίου 2020

    Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη

    Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου» Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη


    ΚΥΡΙΑΚΗ (ΠΑΣΧΑ)

    Καθαρή διάφανη μέρα. Φαίνεται ο άνεμος που ακινητεί με τη μορ-
    φή βουνού κει κατά τα δυτικά. Κι η θάλασσα με τα φτερά διπλωμέ-
    να, πολύ χαμηλά, κάτω από το παράθυρο.
    Σου 'ρχεται να πετάξεις ψηλά κι από κει να μοιράσεις δωρεάν την
    ψυχή σου. Ύστερα να κατεβείς και, θαρραλέα, να καταλάβεις τη
    θέση στον τάφο που σου ανήκει. 



                                                                     κολάζ Οδ. Ελύτη         



     ΚΥΡΙΑΚΗ (ΠΑΣΧΑ) β 

    Ασμάτιον Ανεμόεσσα κόρη ενήλικη θάλασσα
    πάρε το κίτρο που μου 'δωκε ο Κάλβος
    δικιά σου η χρυσή  μυρωδιά 
    Μεθαύριο θα 'ρθουν τ' άλλα πουλιά 
    θα 'ναι πάλι ελαφρές των βουνών οι γραμμές 
    μα βαριά η δική μου    καρδία.


    κολάζ Οδ. Ελύτη

    Σάββατο 18 Απριλίου 2020

    "Μέρες Επιταφίου" Νίκος Γκάτσος



    Μέγα Σάββατον

    Όλα στερέψαν σιγά σιγά.
    Τα περιστέρια πετούν αργά
    σε λίμνες άνυδρες βάλτους υγρούς
    σε διψασμένους κήπους κι αγρούς.
    Πίσω απʼ τους λόφους τους χαμηλούς
    με τους προφήτες και τους τρελούς
    στέκουν παράμερα τρία παιδιά
    σα γλαροπούλια στην αμμουδιά.
    Μες στων καιρών την ανημποριά
    διώξε το γρέγο και το βοριά
    και ξαναγύρισε ήλιε στη γη
    με του θριάμβου σου την κραυγή.







       ΜΕΡΕΣ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ
    Συνθέτης: Δημήτρης Παπαδημητρίου Κείμενο / Λιμπρέτο: Νίκος Γκάτσος Την ορχήστρα Καμεράτα διευθύνει ο Λουκάς Καρυτινός Διδασκαλία χορωδίας: Βάλερι Ορέσκιν Ερμηνευτής: Μανώλης Μητσιάς Αφηγητής: Γιάννης Φέρτης Λυρική σοπράνο: Μυρσίνη Μαργαρίτη Καλλιτεχνική επιμέλεια & οργάνωση-εκτέλεση παραγωγής: ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ

     Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ μελοποιεί το ποιητικό έργο «Μέρες Επιταφίου» του Νίκου Γκάτσου Στο πλαίσιο αναζήτησης της προώθησης της πρωτογενούς δημιουργίας και δημιουργίας ρεπερτορίου, που αποτελούν προτάγματα του Ελληνικού Σχεδίου, ο Δημήτρης Παπαδημητρίου συνθέτει για τη συναυλία στη Στέγη ένα μεγάλο ορχηστρικό έργο με θεματικό χαρακτήρα, για αφηγητή, σολίστες, χορωδία και ορχήστρα. 
    Το ποιητικό έργο Μέρες Επιταφίου του Νίκου Γκάτσου είναι αφιερωμένο στον Μανώλη Μητσιά από τον ποιητή και ήταν έως και σήμερα αμελοποίητο. Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου μελοποίησε το κείμενο και συνέθεσε ένα μουσικό έργο με τον ίδιο τίτλο χρησιμοποιώντας ως λιμπρέτο το πρωτότυπο γνήσιο κείμενο του Νίκου Γκάτσου. Το ποιητικό έργο επικεντρώνεται στη διπλή φύση, τη θεϊκή αλλά και την ανθρώπινη, των Παθών. Ο κοινωνικός συμβολισμός της Μεγάλης Εβδομάδας και η υπόσχεση της Ανάστασης προβάλλουν μέσα από πρωτότυπα αλλά και Ευαγγελικά κείμενα σε σοφή αντίστιξη. 
    Το έργο γράφτηκε για μεγάλη συμφωνική ορχήστρα –χορωδία, ελληνικά όργανα–, λαϊκό σολίστα, σοπράνο και αφηγητή. Μελοποιήθηκε με τρόπο που διατηρεί τόσο τη στρουκτουραλιστική γοητεία της συμφωνικής πολυφωνίας όσο και το Βυζαντινό «χρώμα», επιτρέποντας σύγχρονα συμφωνικά αλλά και ελληνικά μουσικά ιδιώματα. Είναι μια σύγχρονη ελληνική θρησκευτική μουσική, που υποδεικνύει τη συνέχεια της ελληνικής μουσικής γλώσσας και τη σύγχρονη δυνατότητά της. Ο πίνακας εξωφύλλου «Ο Χριστός» (π. 1900) είναι έργο του Κωνσταντίνου Παρθένη και παραχωρήθηκε από την Εθνική Πινακοθήκη και την Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα. Το έργο αφιερώθηκε από τον συνθέτη στον Μηνά Μαυρικάκη.
    ΤΙΤΛΟΙ:
    1) ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΟΡΧΗΣΤΡΙΚΟ 2) ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 3) ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ 4) ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 5) ΙΝΤΕΡΛΟΥΔΙΟ - ΟΡΧΗΣΤΡΙΚΟ 6) ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 7) ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 8) ΜΕΓΑ ΣΑΒΒΑΤΟΝ

    Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη

    Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου» Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη

    Μ. ΣΑΒΒΑΤΟ
    Περαστική από τη χθεσινή αϋπνία μου 
    λίγο, για μια στιγμή, μου χαμογέλασε 
    η θεούλα με τη μωβ κορδέλα
    που από παιδάκι μού κυκλοφοράει τα μυστικά

    Ύστερα χάθηκε πλέοντας δεξιά 
    να πάει ν' αδειάσει τον κουβά με τ' απορρίμματά μου
    -της ψυχής αποτσίγαρα κι αποποιηματάκια- 
    εκεί που βράζει ακόμη όλο παλιά νεότητα 
    και αγέρωχο το πέλαγος. 


     Μ. ΣΑΒΒΑΤΟ, β 

    Πάλι μες στην κοιλιά της θάλασσας το μαύρο εκείνο σύννεφο 
     που ανεβάζει κάπνες
    όπως φωνές επάνω από ναυάγιο 
    Χαμένοι αυτοί που πιάνονται από τ' Άπιαστα 
    Όπως εγώ προχθές του αγίου Γεωργίου ανήμερα
    που πήγα να παραβγώ μ' αλόγατα όρθια και θωρακοφόρους
    και μου χύθηκε όλη, όξω απ' τη γης, η ερωτοπαθής ψυχή μου.


    Παρασκευή 17 Απριλίου 2020

    "Μέρες Επιταφίου" Νίκος Γκάτσος




    Μεγάλη Παρασκευή

    Βαριά τα βήματά μου σέρνω
    στο φως της μέρας το θαμπό
    κρίνα της άνοιξης σου φέρνω
    και στο σταυρό σου τʼ ακουμπώ
    φίλε δακρυοπότιστε
    των πρωτίστων πρώτιστε.
    των πρωτίστων πρώτιστε.
    Άρρωστος κύλησε ο αιώνας
    κι ο ήλιος βγαίνει μισερός
    σαν το φτερό της χελιδόνας
    που το σακάτεψε ο καιρός
    φίλε τρισμακάριστε
    των αρίστων άριστε.
    των αρίστων άριστε.
    Σήμερα ο Άδης ηνεώχθη
    γεφύρι εγίνη ο Γολγοθάς
    και στου θανάτου εσύ την όχθη
    άφατο δρόμο ακολουθάς
    έγγιστε κι ανέγγιστε
    των μεγίστων μέγιστε.
    των μεγίστων μέγιστε.


    Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη

    Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου» Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη


      Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
    Σαν να μονολογώ, σωπαίνω. 
    Ίσως και να 'μαι σε κατάσταση βοτάνου ακόμη
    φαρμακευτικού ή φιδιού μιας κρύας Παρασκευής 
    Ή μπορεί και ζώου από κείνα τα ιερά
    με τ' αυτί το μεγάλο γεμάτο ήχους βαρείς
    και θόρυβο μεταλλικό από θυμιατήρια.

      Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ,  β 
      Αντίς για όνειρο 
    Πένθιμος πράος ουρανός μες στο λιβάνι
    αναθρώσκουν παλαιές Μητέρες ορθές σαν κηροπήγια
    τυφεκιοφόροι νεοσύλλεκτοι σε ανάπαυση
    μικρά σκάμματα ορθογώνια, ραντιστήρια, νάρκισσοι. 
    Σαν να 'μαι λέει, ο θάνατος ο ίδιος αλλ' 
    ακόμη νέος αγένειος που μόλις ξεκινά 
    κι ακούει πρώτη φορά μέσα στο θάμβος των κεριών 
    το «δεύτε λάβετε τελευταίον ασπασμόν».



                                                           κολάζ Οδ. Ελύτη


    Πέμπτη 16 Απριλίου 2020

    "Μέρες Επιταφίου" Νίκος Γκάτσος


    Μεγάλη Πέμπτη


    Αυτός που κρέμασε τον ήλιο
    στο μεσοδόκι τʼ ουρανού
    κρέμεται σήμερα σε ξύλο
    ίλεως Κύριε γενού!
    Και στʼ ασπαλάθια της ερήμου
    μια μάνα φώναξε: «παιδί μου»!


    Με του Απριλιού τʼ αρχαία μάγια
    με των δαιμόνων το φιλί
    μπήκε στο σπίτι κουκουβάγια
    μπήκε κοράκι στην αυλή.
    Κι όλα τʽ αγρίμια στο λαγκάδι
    πήραν το δρόμο για τον Άδη.


    Θα ξανασπείρει καλοκαίρια
    στην άγρια παγωνιά του νου
    αυτός που κάρφωσε τʼ αστέρια
    στην άγια σκέπη τʼ ουρανού.
    Κι εγώ κι εσύ κι εμείς κι οι άλλοι
    θα γεννηθούμε τότε πάλι.


    https://www.youtube.com/watch?time_continue=3&v=N408LsEhmNI&feature=emb_logo&fbclid=IwAR1VBeEMAUHx2p8jA8hmaFtfhGNu1JfyBHLhxnUr2N1oVUlsOyWq2fMn65o

    Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη

    Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου» Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη.


    Μ. ΠΕΜΠΤΗ

    Μέρα τρεμάμενη όμορφη σαν νεκροταφείο
    με κατεβασιές ψυχρού ουρανού
    Γονατιστή Παναγία κι αραχνιασμένη 
    Τα χωματένια πόδια μου    άλλοτε 
    (Πολύ νέος ή και ανόητα όμορφος θα πρέπει να ήμουν) 
    Οι και δύο και τρεις ψυχές που δύανε 
    Γέμιζαν τα τζάμια ηλιοβασίλεμα.

    κολάζ Οδ. Ελύτη

    Τετάρτη 15 Απριλίου 2020

    "Μέρες Επιταφίου" Νίκος Γκάτσος



    Μεγάλη Τετάρτη
    Τετάρτη των τεφρών και των παθών
    ο θάνατος δεν έχει παρελθόν.
    Τετάρτη των ψυχών και των αγγέλων
    ο θάνατος δεν έχει ούτε μέλλον.
    Του σύμπαντος ηχεί το εκκρεμές
    ξυπνήστε νʼ αποδώσουμε τιμές.
    Φανήκαν οι ουράνιοι στρατηλάτες
    σα σκοτεινού Ρουβίκωνα Γαλάτες.
    Της γης αναθαρρήσαν οι πληγές.
    Πότε θʼ ανάψει ο ήλιος πυρκαγιές
    να κάψουν το παλάτι του Ηρώδη
    και τʼ άνθος του κακού να γίνει ρόδι.


    Ο Μυστικός Δείπνος του Leonardo da Vinci

    Μ. Τετάρτη και Μυστικός Δείπνος

    Σαν σήμερα 15 Απριλίου 1452  γεννήθηκε ο Leonardo da Vinci (15 Απριλίου 1452 - 2 Μαΐου 1519). 
    Θεωρείται αρχετυπική μορφή του αναγεννησιακού ουμανιστή και επιστήμονα, του αναγεννησιακού καλλιτέχνηHomo Universalis και μια ιδιοφυής προσωπικότητα. Μεταξύ των πιο διάσημων έργων του συγκαταλέγονται η Μόνα Λίζα και ο Μυστικός Δείπνος. Εκτός από τα παραπάνω, ο ντα Βίντσι ενδιαφερόταν για την αστρονομία, τη βοτανική, τη συγγραφή, την ιστορία και τη χαρτογραφία.




    Ο Μυστικός Δείπνος (ιταλ. Il Cenacolo ή L'Ultima Cena) είναι τοιχογραφία του 15ου αιώνα, δημιουργημένη από τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Βρίσκεται στο Μιλάνο της Ιταλίας, στην τραπεζαρία του μοναστηριού Σάντα Μαρία ντέλλε Γκράτσιε (Santa Maria delle Grazie - Παναγία της Χάριτος), αν και η δημιουργία του έγινε ως παραγγελία από τον δούκα Λουδοβίκο Σφόρτσα, που επιθυμούσε αρχικά το κτήριο να αποτελέσει το μαυσωλείο της οικογένειάς του. Αποτελεί, το μεγαλύτερο έργο του Λεονάρντο και τη μοναδική νωπογραφία του που μας έχει σωθεί. Ένα από τα σημαντικότερα και πολυτιμότερα έργα στην ιστορία της τέχνης και ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα και αναπαραχθέντα έργα ζωγραφικής. 
    Ο Λεονάρντο εργαζόταν παρουσία θεατών με τους οποίους συζητούσε καθώς ζωγράφιζε. Ένας αυτόπτης μάρτυρας αναφέρει πως Μερικές φορές στεκόταν εκεί από τα χαράματα μέχρι τη δύση του ηλίου, χωρίς να αφήνει καθόλου το πινέλο, ξεχνώντας να φάει και να πιει,ζωγραφίζοντας ακατάπαυστα. Αλλες φορές πάλι είχε δύο, τρεις ή τέσσερις μέρες να αγγίξει το πινέλο, αν και περνούσε πολλές ώρες την ημέρα όρθιος μπροστά στο έργο του, με τα χέρια διπλωμένα,εξετάζοντας και σχολιάζοντας τις φιγούρες. Επίσης τον είδα μεσημεριάτικα να αφήνει την Κόρτε Βέκια, όπου εργαζόταν στο πήλινο άλογό του,και,σπρωγμένος από ακαταμάχητο οίστρο,να έρχεται κατευθείαν στη Σάντα Μαρία ντέλε Γκράτσιε,αγνοώντας το λιοπύρι, να ανεβαίνει στη σκαλωσιά, να παίρνει το πίνελλο του, να βάζει μια δυο πινελιές και μετά να φεύγει . Οι αργοί ρυθμοί δημιουργίας του έργου, που εξόργισαν τον ηγούμενο της μονής, οφείλονταν είτε στην μεθοδικότητα του καλλιτέχνη, είτε στις παράλληλη ενασχόλησή του με άλλες παραγγελίες, είτε στην επιθυμία του να χρησιμοποιήσει ως μοντέλα για την απεικόνιση των μαθητών του πρόσωπα πραγματικά και γι' αυτό αξιοποιούσε αρκετό χρόνο στους δρόμους του Μιλάνου για να βρει εκείνους, με τα πιο κατάλληλα χαρακτηριστικά. Το έργο ολοκληρώθηκε σε σημαντικό ποσοστό λόγω της πίεσης που άσκησε ο Λουντονίκο Σφόρτσα

    Η μουσική
     Το 2007 ο Ιταλός μουσικός Τζιοβάννι Πάλα ισχυρίστηκε ότι ο ντα Βίντσι έκρυψε στο έργο του μια μουσική σύνθεση. Ο Πάλα ζωγράφισε ένα πεντάγραμμο πάνω σε αντίγραφο του έργου. Στη συνέχεια, σκέφτηκε πως το ψωμί και τα χέρια του Χριστού και των Αποστόλων θα μπορούσαν να εκφράζουν μια μουσική νότα. Η επιλογή αυτών των δυο έγινε γιατί το ψωμί συμβολίζει το σώμα του Χριστού, ενώ τα χέρια ευλογούν το φαγητό. Όταν προσπάθησε να δει αν όντως δημιουργείται κάποιος ιδιαίτερος ήχος, απογοητεύτηκε, καθώς οι νότες δεν συνδέονταν μεταξύ τους αρμονικά. Έτσι, αποφάσισε να δοκιμάσει να τις παίξει ανάποδα, δηλαδή από δεξιά προς τα αριστερά. Ο Πάλα δημιούργησε μια μελωδία 40 δευτερολέπτων που όπως ανέφερε σε συνέντευξή του στο αμερικανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Associated Press «μοιάζει με ρέκβιεμ, με νεκρώσιμη ακολουθία»

                             
    Ο Πάλα ζωγράφισε ένα πεντάγραμμο πάνω σε αντίγραφο του έργου. Στη συνέχεια, έβαλε νότες στα σημεία που υπάρχει το ψωμί, αλλά και τα χέρια του Χριστού και των Αποστόλων. Πηγή εικόνας Youtube


    Η θεωρία βασίζεται στο γεγονός ότι ο ντα Βίντσι έγραφε ανάποδα. Άρχιζε να γράφει από τα δεξιά προς τα αριστερά. Ξεκινούσε από το τελευταίο φύλλο και στη συνέχεια έφτανε στο πρώτο. Πολλοί πιστεύουν ότι έτσι προσπαθούσε να κρατήσει τις σκέψεις του μόνο για λίγους. Παράλληλα, υπενθυμίζει ότι ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι εκτός από ζωγράφος, ήταν και μουσικός. Μπορούσε να διαβάζει και να γράφει μουσική. Συνέθεσε και μικρά τραγούδια, μερικά από τα οποία μας έχουν σωθεί στα σημειωματάριά του. Ο Πάλα υποστηρίζει ότι η «μελωδία του Θεού» στο έργο του ζωγράφου ακούγεται καλύτερα με το εκκλησιαστικό όργανο. Ο Ιταλός κριτικός τέχνης που έχει ασχοληθεί αρκετά με τα έργα του Ντα Βίντσι πιστεύει ότι η θεωρία του Πάλα είναι «εύλογη». Ακούστε την μελωδία που δημιούργησε ο Ιταλός μουσικός:



    Πηγές:
    1.https://el.wikipedia.org/wiki/Ο_Μυστικός_Δείπνος_(Ντα_Βίντσι)
    2. https://www.mixanitouxronou.gr/oi-tromeres-theories-piso-apo-ton-perifimo-quot-mystiko-deipno-quot-toy-nta-vintsi-giati-den-evale-fotostefana-poioi-lene-oti-apeikonizei-kai-ti-maria-magdalini-oi-krymmenes-notes/

    Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη

    Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου» Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη.

     Μ. ΤΕΤΑΡΤΗ

    Ολοένα οι κάκτοι μεγαλώνουν κι ολοένα οι άνθρωποι ονειρεύονται
    σαν να 'ταν αιώνιοι. Όμως το μέσα μέρος του Ύπνου έχει όλο φα-
    γωθεί και μπορείς τώρα να ξεχωρίσεις καθαρά τι σημαίνει κείνος ο
    μαύρος όγκος που σαλεύει

    Ο λίγες μέρες πριν ακόμη μόλις αναστεναγμός

    Και τώρα μαύρος αιώνας.



    κολάζ Οδ. Ελύτη

    Τρίτη 14 Απριλίου 2020

    "Μέρες Επιταφίου" Νίκος Γκάτσος




    Μεγάλη Τρίτη
    Κάτω απʼ τα λάβαρα της Ρώμης
    στην τέντα της Μαγδαληνής
    εσύ πατέρας της συγγνώμης
    κι εμείς παιδιά της ηδονής.
    Βραχνή ακούστηκε η κραυγή
    στα καπηλειά της πολιτείας
    εσύ αμνίον για σφαγή
    κι εμείς κριοί της αμαρτίας.
    Δε σε πτοήσαν οι Πιλάτοι
    ούτʼ ο καιρός που ειν΄ εγγύς
    εσύ στων ουρανών τα πλάτη
    κι εμείς παρείσακτοι της γης.


    Μεγάλη Τρίτη και το τροπάριο της Κασσιανής

    - Εκ γυναικός τα χείρω.- Kαι εκ γυναικός τα κρείττω.
    Μεγάλη Τρίτη και το τροπάριο της Κασσιανής
    Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα Γυνή...
    https://www.youtube.com/watch?v=ofOrdG7jm6Q
    Απόδοση από τον Φώτη Κόντογλου.
    Κύριε, η γυναίκα που έπεσε σε πολλές αμαρτίες, σαν ένοιωσε τη θεότητά σου, γίνηκε μυροφόρα και σε άλειψε με μυρουδικά πριν από τον ενταφιασμό σου κι έλεγε οδυρόμενη:Αλλοίμονο σε μένα, γιατί μέσα μου είναι νύχτα κατασκότεινη και δίχως φεγγάρι, η μανία της ασωτείας κι ο έρωτας της αμαρτίας.Δέξου από μένα τις πηγές των δακρύων, εσύ που μεταλλάζεις με τα σύννεφα το νερό της θάλασσας. Λύγισε στ’ αναστενάγματα της καρδιάς μου, εσύ που έγειρες τον ουρανό και κατέβηκες στη γης.Θα καταφιλήσω τα άχραντα ποδάρια σου, και θα τα σφουγγίσω πάλι με τα πλοκάμια της κεφαλής μου· αυτά τα ποδάρια, που σαν η Εύα κατά το δειλινό, τ’ άκουσε να περπατάνε, από το φόβο της κρύφτηκε.Των αμαρτιών μου τα πλήθη και των κριμάτων σου την άβυσσο, ποιος μπορεί να τα εξιχνιάση, ψυχοσώστη Σωτήρα μου; Μην καταφρονέσης τη δούλη σου, εσύ που έχεις τ’ αμέτρητο έλεος.


    "The outcast" Sandro Botticelli 1496


    Οσία Κασσιανή 

    Εκκλησιαστική υμνογράφος και μοναχή, γνωστή από το δημοφιλές τροπάριο «Κύριε, η εν πολλαίς αμαρτίας περιπεσούσα γυνή» (Τροπάριο της Κασσιανής)... https://www.sansimera.gr/biographies/815


    Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη.

    Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου» Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη.
    Μ. ΤΡΙΤΗ
    ΜΟΛΙΣ σήμερα βρήκα το θάρρος και ξεσκέπασα το κηπάκι σαν φέρετρο. Με πήραν κατάμουτρα οι μυρωδιές, λεμόνι, γαρίφαλο.
    Ύστερα παραμέρισα τα χρόνια, τα φρέσκα πέταλα και να: η μητέρα μου, μ' ένα μεγάλο άσπρο καπέλο και το παλιό χρυσό ρολόι της κρεμασμένο στο στήθος.
    Θλιμμένη και προσεκτική. Πρόσεχε κάτι ακριβώς πίσω από μένα.
    Δεν πρόφτασα να γυρίσω να δω, γιατί λιποθύμησα.


    κολάζ Οδ. Ελύτη

    Δευτέρα 13 Απριλίου 2020

    "Μέρες Επιταφίου" Νίκου Γκάτσου

    Μεγάλη Δευτέρα

    Περίμενέ με μάνα μου περίμενέ με ακόμα
    ώσπου να φτάσει η άνοιξη στο παγωμένο χώμα.
    Περίμενέ με μάνα μου σαν το πουλί του νότου
    που σμίγει μάτι και φτερό να βρει τον ουρανό του.
    Περίμενέ με μάνα μου κάποια Παρασκευή σου
    στην πύλη του παράδεισου στο φρέαρ της αβύσσου




    Το ποιητικό έργο επικεντρώνεται στη διπλή φύση, τη θεϊκή αλλά και την ανθρώπινη, των Παθών. Ο κοινωνικός συμβολισμός της Μεγάλης Εβδομάδας και η υπόσχεση της Ανάστασης προβάλλουν μέσα από πρωτότυπα αλλά και Ευαγγελικά κείμενα σε σοφή αντίστιξη. Το έργο γράφτηκε για μεγάλη συμφωνική ορχήστρα – χορωδία, ελληνικά όργανα-, λαϊκό σολίστα, σοπράνο και αφηγητή. Μελοποιήθηκε με τρόπο που διατηρεί τόσο τη στρουκτουραλιστική γοητεία της συμφωνικής πολυφωνίας όσο και το Βυζαντινό «χρώμα», επιτρέποντας σύγχρονα συμφωνικά αλλά και ελληνικά μουσικά ιδιώματα. Είναι μια σύγχρονη ελληνική θρησκευτική μουσική, που υποδεικνύει τη συνέχεια της ελληνικής μουσικής γλώσσας και τη σύγχρονη δυνατότητά της».
    `
    Δημήτρης Παπαδημητρίου
    `
    *************************************************************

    `
    Το ποιητικό έργο Μέρες Επιταφίου του Νίκου Γκάτσου είναι αφιερωμένο στον Μανώλη Μητσιά από τον ποιητή και ήταν έως και σήμερα αμελοποίητο. Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου μελοποίησε το κείμενο και συνέθεσε ένα μουσικό έργο με τον ίδιο τίτλο χρησιμοποιώντας ως λιμπρέτο το πρωτότυπο γνήσιο κείμενο του Νίκου Γκάτσου. Παρουσιάστηκε και ηχογραφήθηκε ζωντανά στις 16 Απριλίου 2014 στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών και κυκλοφόρησε ως δίσκος το 2016.
    πηγή