Σκίτσο του Μανάρα για το «Ταξίδι του Τζουζέπε Φερνέτ», για την αέναη περιπλάνηση ενός βιολοντσελίστα που έχει πεθάνει χωρίς ακόμα να το γνωρίζει
«Το διασημότερο φιλμ που δεν έγινε ποτέ». Αυτός ο χαρακτηρισμός συνοδεύει μια ταινία που θα ήταν κινουμένων σχεδίων αν είχε βέβαια γυριστεί το 1992, όπως προβλεπόταν αρχικά. Σ' εκείνη την περίπτωση θα ήταν επίσης το κύκνειο άσμα μιας σπουδαίας φιλίας.
Αυτής του Φεντερίκο Φελίνι με τον Ιταλό συμπατριώτη του και διάσημο σκιτσογράφο Μίλο Μανάρα. Ομως το «Ταξίδι του Τζουζέπε Μαστόρνα, επονομαζόμενου Φερνέτ» δεν γυρίστηκε ποτέ. Ο Φελίνι εγκατέλειψε ξαφνικά και αδικαιολόγητα το σχέδιο, παρ' ότι ο Μανάρα είχε σχεδιάσει ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας. Ετσι ο ανολοκλήρωτος «Τζουζέπε Μαστόρνα» έγινε ένας κινηματογραφικός θρύλος, με κάπως μεταφυσικές διαστάσεις. Ενα χρόνο αφότου ματαιώθηκαν τα γυρίσματα, ο Φελίνι πέθανε, χωρίς να εξηγήσει ποτέ τι συνέβη.
Μ' αυτόν τον πικρό αλλά και γοητευτικό μύθο του ευρωπαϊκού σινεμά, αποφάσισε να πραγματευτεί το ντοκιμαντέρ που έφτιαξε μία ομάδα 25χρονων συντελεστών από την εταιρεία παραγωγής Fabrica, με επικεφαλής τη νεαρή Καναδή σκηνοθέτιδα Τσέλσι Μακ Μιούλαν. Με τίτλο «Derailments» («Εκτροχιασμοί»), το ντοκιμαντέρ, που έκανε πρεμιέρα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βανκούβερ (29/9-14/10), παρακολουθεί την ιστορία του «Μαστόρνα» απ' τη σύλληψη της ιδέας μέχρι την οριστική εγκατάλειψη του σχεδίου. Εμβόλιμα ο 66χρονος σήμερα Μανάρα δίνει την εκδοχή του για τα γεγονότα...
Η φιλία του περίφημου σκιτσογράφου και ζωγράφου με τον θρυλικό «μαέστρο» του ευρωπαϊκού σινεμά ξεκινά το 1983, όταν γνωρίζονται χάρη στη μεσολάβηση του κινηματογραφικού κριτικού και ειδικού στα κόμικς, Βιντσέντζο Μολίκα. Φελίνι και Μανάρα συνδέονται με μια βαθιά φιλία που θα οδηγήσει και σε συνεργασία το 1986 όταν ο τελευταίος θα αποδώσει σε σκίτσα το σενάριο του Φελίνι για το «Ταξίδι στην Τουλούμ»: τα σκίτσα δημοσιεύονται καθημερινά, επί σειρά μηνών, στην 4η σελίδα της εφημερίδας «Κοριέρα ντελα Σέρα» κι αργότερα συγκεντρώνονται σε άλμπουμ. Οι αρχικές επιφυλάξεις του Φελίνι έχουν απαντηθεί κατά τον καλύτερο τρόπο, μέσω ενός ποιητικού κόμικς που θα μείνει στην ιστορία της 9ης τέχνης...
Και η 7η; Το 1992, ο 72χρονος Φελίνι εξομολογείται στον 47χρονο φίλο του την επιθυμία του να συνεργαστούν για μια ταινία κινουμένων σχεδίων. Το σενάριο είναι ήδη στο μυαλό του: το «Ταξίδι του Τζουζέπε Μαστόρνα, επονομαζόμενου Φερνέτ» θα αφορά την αέναη περιπλάνηση ενός βιολοντσελίστα. Ο Φελίνι μιλάει ουσιαστικά για την «ιστορία ενός ανθρώπου που περιπλανιέται ενώ έχει πεθάνει χωρίς ακόμα να το γνωρίζει». Ο Μανάρα αρχίζει να δουλεύει πυρετωδώς. Κι ύστερα σιωπή... Ο Φελίνι εγκαταλείπει το σχέδιο χωρίς εξηγήσεις, κατά μια εκδοχή επειδή η ταινία που νόμιζε πως θα λειτουργούσε ως ξόρκι στο θάνατο, έχει την αντίθετη, μελαγχολική, επίδραση πάνω του. Και κατά μια άλλη εκδοχή, ενισχυτική του μύθου, επειδή κάποια μάγισσα στη Ρώμη του είχε πει πως αν γυρίσει αυτή την ταινία, θα είναι η τελευταία του. Ούτως ή άλλως, Οκτώβριο του '93 πεθαίνει και το «Ταξίδι του Τζουζέπε Μαστόρνα» καταχωρίζεται ως το ύστατο κινηματογραφικό του σχέδιο...
«Ο Μανάρα δέχτηκε να μας δώσει συνέντευξη στο εργαστήριό του στη Βερόνα», διαβεβαιώνει η Μακ Μιούλαν, μιλώντας για το περιεχόμενο του ντοκιμαντέρ της. «Μας εξήγησε», προσθέτει, «πώς ο ίδιος κι ο Φελίνι έβγαιναν μία περίοδο σχεδόν καθημερινά για να φάνε και να συζητήσουν το σχέδιό τους και πώς αναπόφευκτα ο Φελίνι άρχιζε να σχεδιάζει τις ιδέες του πάνω στις χαρτοπετσέτες.
Τελικά ο Μανάρα συγκέντρωσε μία στοίβα από τέτοια σχέδια, λερωμένα από κρασί, σάλτσα και λάδι. Σε κάθε χαρτοπετσέτα υπήρχαν αχνά σκίτσα, κάποια αρκετά ολοκληρωμένα, άλλα φτιαγμένα από βιαστικές γραμμές. Ο Μανάρα πάντως αντιλαμβανόταν ότι ο μεγαλοφυής σκηνοθέτης του "8,5" έβλεπε τον ίδιο και την τέχνη του ως ένα όχημα που θα τον απομάκρυνε από την αρνητική κι επίμονη σκέψη του επερχόμενου θανάτου. Τελικά το κόμικς του Μανάρα είναι λιγότερο μια εικονοποιητική απόδοση του σεναρίου και περισσότερο μια ποιητική και σπαρακτική εξομολόγηση του Φελίνι καθώς πλησιάζει στο τέλος του».
Ας ελπίσουμε πως κάποιος διανομέας θα μας χαρίσει το προνόμιο να δούμε το ντοκιμαντέρ και στις ελληνικές αίθουσες... Πηγή
Μ' αυτόν τον πικρό αλλά και γοητευτικό μύθο του ευρωπαϊκού σινεμά, αποφάσισε να πραγματευτεί το ντοκιμαντέρ που έφτιαξε μία ομάδα 25χρονων συντελεστών από την εταιρεία παραγωγής Fabrica, με επικεφαλής τη νεαρή Καναδή σκηνοθέτιδα Τσέλσι Μακ Μιούλαν. Με τίτλο «Derailments» («Εκτροχιασμοί»), το ντοκιμαντέρ, που έκανε πρεμιέρα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βανκούβερ (29/9-14/10), παρακολουθεί την ιστορία του «Μαστόρνα» απ' τη σύλληψη της ιδέας μέχρι την οριστική εγκατάλειψη του σχεδίου. Εμβόλιμα ο 66χρονος σήμερα Μανάρα δίνει την εκδοχή του για τα γεγονότα...
Η φιλία του περίφημου σκιτσογράφου και ζωγράφου με τον θρυλικό «μαέστρο» του ευρωπαϊκού σινεμά ξεκινά το 1983, όταν γνωρίζονται χάρη στη μεσολάβηση του κινηματογραφικού κριτικού και ειδικού στα κόμικς, Βιντσέντζο Μολίκα. Φελίνι και Μανάρα συνδέονται με μια βαθιά φιλία που θα οδηγήσει και σε συνεργασία το 1986 όταν ο τελευταίος θα αποδώσει σε σκίτσα το σενάριο του Φελίνι για το «Ταξίδι στην Τουλούμ»: τα σκίτσα δημοσιεύονται καθημερινά, επί σειρά μηνών, στην 4η σελίδα της εφημερίδας «Κοριέρα ντελα Σέρα» κι αργότερα συγκεντρώνονται σε άλμπουμ. Οι αρχικές επιφυλάξεις του Φελίνι έχουν απαντηθεί κατά τον καλύτερο τρόπο, μέσω ενός ποιητικού κόμικς που θα μείνει στην ιστορία της 9ης τέχνης...
Και η 7η; Το 1992, ο 72χρονος Φελίνι εξομολογείται στον 47χρονο φίλο του την επιθυμία του να συνεργαστούν για μια ταινία κινουμένων σχεδίων. Το σενάριο είναι ήδη στο μυαλό του: το «Ταξίδι του Τζουζέπε Μαστόρνα, επονομαζόμενου Φερνέτ» θα αφορά την αέναη περιπλάνηση ενός βιολοντσελίστα. Ο Φελίνι μιλάει ουσιαστικά για την «ιστορία ενός ανθρώπου που περιπλανιέται ενώ έχει πεθάνει χωρίς ακόμα να το γνωρίζει». Ο Μανάρα αρχίζει να δουλεύει πυρετωδώς. Κι ύστερα σιωπή... Ο Φελίνι εγκαταλείπει το σχέδιο χωρίς εξηγήσεις, κατά μια εκδοχή επειδή η ταινία που νόμιζε πως θα λειτουργούσε ως ξόρκι στο θάνατο, έχει την αντίθετη, μελαγχολική, επίδραση πάνω του. Και κατά μια άλλη εκδοχή, ενισχυτική του μύθου, επειδή κάποια μάγισσα στη Ρώμη του είχε πει πως αν γυρίσει αυτή την ταινία, θα είναι η τελευταία του. Ούτως ή άλλως, Οκτώβριο του '93 πεθαίνει και το «Ταξίδι του Τζουζέπε Μαστόρνα» καταχωρίζεται ως το ύστατο κινηματογραφικό του σχέδιο...
«Ο Μανάρα δέχτηκε να μας δώσει συνέντευξη στο εργαστήριό του στη Βερόνα», διαβεβαιώνει η Μακ Μιούλαν, μιλώντας για το περιεχόμενο του ντοκιμαντέρ της. «Μας εξήγησε», προσθέτει, «πώς ο ίδιος κι ο Φελίνι έβγαιναν μία περίοδο σχεδόν καθημερινά για να φάνε και να συζητήσουν το σχέδιό τους και πώς αναπόφευκτα ο Φελίνι άρχιζε να σχεδιάζει τις ιδέες του πάνω στις χαρτοπετσέτες.
Τελικά ο Μανάρα συγκέντρωσε μία στοίβα από τέτοια σχέδια, λερωμένα από κρασί, σάλτσα και λάδι. Σε κάθε χαρτοπετσέτα υπήρχαν αχνά σκίτσα, κάποια αρκετά ολοκληρωμένα, άλλα φτιαγμένα από βιαστικές γραμμές. Ο Μανάρα πάντως αντιλαμβανόταν ότι ο μεγαλοφυής σκηνοθέτης του "8,5" έβλεπε τον ίδιο και την τέχνη του ως ένα όχημα που θα τον απομάκρυνε από την αρνητική κι επίμονη σκέψη του επερχόμενου θανάτου. Τελικά το κόμικς του Μανάρα είναι λιγότερο μια εικονοποιητική απόδοση του σεναρίου και περισσότερο μια ποιητική και σπαρακτική εξομολόγηση του Φελίνι καθώς πλησιάζει στο τέλος του».
Ας ελπίσουμε πως κάποιος διανομέας θα μας χαρίσει το προνόμιο να δούμε το ντοκιμαντέρ και στις ελληνικές αίθουσες... Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου